Het ambtsgebed afschaffen, ook in Loon op Zand

Een persoonlijk voorstel vanuit de sprekershoek....

Anno 2010. Het is al weer enkele jaren geleden (2007) dat een raadslid uit de gemeente Dirksland te Goeree/Overflakkee een brief aan de Nationale Ombudsman schreef over het gebruik van het (ambts)gebed na het openen van de gemeenteraadsvergadering. Het betreffend raadslid vond het onjuist dat de verplichting tot het uitspreken van een ambtsgebed opgenomen was in het reglement van orde van de gemeenteraad.

De ombudsman vond dat het uitspreken van het ambtsgebed geen inbreuk deed op de scheiding van godsdienst en staat, zolang de verplichting hiertoe maar niet bestaat.

{jcomments on}Minister Remkes had hierover in 2006 al een brief naar alle gemeenten gestuurd met de volgende tekst:

Het ambtsgebed is een godsdienstige uiting van deelnemers aan een vergadering van provinciale staten of de gemeenteraad. Het ambtsgebed is in een aantal gemeenten in Nederland een eeuwenoude traditie. Toch leidt het uitspraken van een ambtsgebed van tijd tot tijd tot enige commotie. Er wordt dan gewezen op de strijd van het ambtsgebed met de genoemde scheiding van kerk en staat. Dit beginsel houdt in dat de staat zich niet mag uitspreken ten voordele van één bepaalde godsdienstige stroming. In deze brief wil ik daarom duidelijk maken wat de lijn in deze is.

Naar mijn oordeel is het ambtsgebed niet per definitie strijdig met de godsdienstvrijheid. Dit wordt anders wanneer het deelnemen aan het ambtsgebed of het actief respect tonen ervoor verplicht worden gesteld. De Staten- en raadsleden moeten zelfstandig kunnen besluiten of zij al dan niet deelnemen aan het gebed of al dan niet actief respect tonen. Het besluit tot niet-deelneming of het niet tonen van actief respect mag er nimmer toe leiden dat een staten- of raadslid de toegang tot de vergadering wordt ontzegd.

Ook wanneer een verplichting tot uitspreken van het ambtsgebed voor de voorzitter wordt opgenomen in een reglement van orde is dit in strijd met het beginsel met de scheiding kerk en staat. De voorzitter moet vrij zijn om te bepalen of hij het ambtsgebed wenst uit te spreken.

Het ambtsgebed is, naar mijn oordeel, wel in overeenstemming met het beginsel van scheiding kerk en staat wanneer het voorafgaand aan de opening van de vergadering wordt uitgesproken en direct na de sluiting van de vergadering. Het hoeft dan ook niet in het reglement van orde te worden opgenomen. Hierbij blijft wel gelden dat iedere deelnemer aan de vergadering, inclusief de voorzitter, vrij moet zijn in de beslissing deel te nemen."

Inmiddels is het ambtsgebed in veel gemeenten gesneuveld als gevolg van de veranderde tijdgeest, waarin een algemeen gebed door veel volksvertegenwoordigers niet meer wenselijk wordt gevonden. Soms wordt in plaats daarvan een moment van stilte en bezinning in acht genomen, zodat raads- of Statenleden die dat wensen voor zichzelf kunnen bidden.

In andere gemeenten is het gebed vervangen door een bede, waarin in algemene bewoordingen de hoop wordt uitgesproken dat het raadswerk ten goede zal komen aan de gemeente. Een aantal gemeenten houdt echter nog steeds overtuigd vast aan de traditie van het ambtsgebed. (bron Wikipedia)

Ik stel persoonlijk voor om het ambtsgebed in Loon op Zand af te schaffen en wel om de volgende redenen:

1. Het ambtsgebed is een achterhaald gebruik, sterk ingegeven door de religieuze achtergrond van waaruit gemeenten het bestuur inhoud gaven.
2. Het ambtsgebed voegt voor een aantal raadsleden niets toe aan de beleving van de vergadering.
3. Een aantal raadsleden voelen zich ongemakkelijk bij het aanhoren van het uitspreken van een gebed terwijl zij hier geen enkele band mee hebben.

Uit een onderzoek van het Reformatorisch dagblad[1] (april 2007) blijkt dat van de 443 gemeenten nog 94 gemeenten (21%) het ambtsgebed uitspreken. Bij 24% van de gemeenten wordt een kort moment van bezinning gehanteerd terwijl in meer dan de helft van de gemeenten (55%) de vergadering zakelijk wordt begonnen en afgesloten.

In het reglement van orde van onze Raad staat niets geregeld over het ambtsgebed. Dat wil zeggen dat het reglement van orde niet aangepast hoeft te worden.

Het onderwerp lijkt mij zich niet te lenen voor een uitgebreide politieke discussie. Ik veronderstel dat de wens om het ambtsgebed te handhaven of af te schaffen dwars door alle partijen loopt .

 [1] http://www.refdag.nl/nieuws/binnenland/ambtsgebed_in_raad_raakt_uit_de_gratie_1_212343