Open brief aan de Burgemeester van Loon op Zand

Een persoonlijke mening uit de Sprekershoek van Cees van de Ven 

 Panstwowy Terenowy Luijendijk,

Dzien dobry, Zo u weet heb ik vele jaren in Polen de leiding gehad van een ecologische boerderij en ben daardoor redelijk op de hoogte van de relaties tussen ons land en Polen.
Ik wil u verzoeken om in navolging van de Bredase burgervader een brief naar de PVV maar ook naar premier Rutte te schrijven omdat het meldpunt voor Midden- en Oost- Europeaanse overlast ‘zeer ongepast’ en ‘zeer misplaatst’ is.
Dit verzoek doe ik u omdat wij in onze gemeente een groot contigent Polen herbergen. Er is echter meer dat hier voor pleit. De PVV vergeet dat vooral Brabant zeer nauwe banden heeft met Polen en Poolse gemeenten. Zelfs de provincie Noord Brabant heeft een samenwerkingsverdrag met de provincie Poznan.

 Dat is niet zo verwonderlijk, want de Poolse soldaten hebben een belangrijk aandeel geleverd aan de bevrijding in 1944 van Brabant. Het Poolse leger was na de inname van Breda heel lang in Kaatsheuvel gelegerd. Kaatsheuvel was hun uitvalsbasis om de frontlijn bij de Bergse Maas te verdedigen. In mijn jeugd stonden o.a. in de Gasthuisstraat op elke daarvoor geschikte dam (oprit) tanks en andere gevechtswagens. Terwijl de soldaten zelf waren ingekwartierd bij onze inwoners. Zij waren het die tijdens het Ardennenoffensief met veel verliezen hebben voorkomen dat de Duitse legers over de Bergse Maas konden oprukken. De ouderen onder ons die dit meemaakten zijn dit zeker niet vergeten. Toen ik eind tachtiger jaren weer terug naar Polen ging, kreeg ik van mijn 94 jarige moeder 50 gulden mee met de boodschap doe daar iets goeds mee, want die mensen hebben in de oorlog veel voor ons gedaan. Dziekuje bardzo, in hartelijke dank is dat geld toen gebruikt voor het oprichten van een stichting voor samenwerking met ‘s Gravenmoer. De PVV vergeet gemakshalve ook dat toen dat echt nodig was er vele vrachtwagens met goederen naar het armlastige Polen zijn gestuurd. Ook daaruit zijn heel hechte persoonlijke contacten overgebleven.

Tijdens mijn werk in Polen heb ik de mensen en hun cultuur daar veel beter leren kenen. Van één tot tien tellen hoefde ik niet meer te leren, dat had ik al geleerd in 1944 van de Poolse soldaten, het personeel was verder geduldig om mij nog meer van de Poolse taal te leren.  Wij Brabanders zijn erg trots op onze gastvrijheid, maar die verbleekt bij die van de Polen. Iets delen van onze overvloed hier kan niet op tegen het ruimhartig delen van je armoede zoals ik dat in Polen heb ervaren.

Wie denkt dat de contacten met Polen hoofdzakelijk dateren van na de Tweede Wereldoorlog heeft het danig mis. Er bestaat zelfs een boek over duizend jaar contact Nederland- Polen. Zonder precies het tijdperk te benoemen zijn er grofweg twee golven van Nederlandse emigranten naar Polen geweest. Één voor en één na de oorlog met Zweden. Tussen Gdansk en Warszawa vind je nu nog een tiental dorpen wiens naam begint met Holdry of Oldry, ooit nederzettingen door Nederlanders gesticht. Aan die immigranten dankt Polen ook zijn pachtwet. Die is namelijk identiek aan de pachtwet in Nederland. De Poolse taal lijkt heel moeilijk, maar als je eenmaal de grammatica door hebt valt dat wel mee, het is een fonetische taal. Veel woorden lijken ook erg op het Nederlands en sommige zijn gewoon het zelfde, bijvoorbeeld gratis is ook gratis in het Pools. Op de scheepvaartschool in Gedania werd er tot de Tweede Wereldoorlog in het Nederlands onderwezen, met als gevolg dat in het Poolse woordenboek woorden zoals bakboord, stuurboord en fokkemast nog steeds zijn terug te vinden.

Tot slot, de Polen staan bekend om hun dronkenschap en dat ze het niet zo nauw nemen met het ‘mijn en dijn’. Bedenk dan dat het communistische systeem daar veel armoede teweeg heeft gebracht. Voor de meeste Polen was het decennia lang een zaak van overleven. Ook bij ons heeft armoede, vooral in de dertiger jaren, veel leed en daardoor diefstal en dronkenschap veroorzaakt. Door hard en veel te werken zijn de Polen nu aan hun wederopbouw tijdperk bezig. Gun ze die tijd en verstoor hun ijver niet met zo’n stigmatiserende website zoals de PVV heeft gelanceerd.

Do widzenia,
Cees van de Ven